การวิเคราะห์บทสู่ขวัญ ตำบลทุ่งฮั้ว อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง

Abstract

การศึกษาในครั้งนี้ เป็นการวิเคราะห์บทสู่ขวัญที่ใช้ในตำบลทุ่งฮั้ว อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อเป็นการเก็บรวบรวมบทสู่ขวัญแล้ววิเคราะห์เนื้อหา และโครงสร้างของบทสู่ขวัญในตำบลทุ่งฮั้ว อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง ผู้ศึกษาได้เก็บข้อมูลบทสู่ขวัญในตำบลทุ่งฮั้ว อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง ด้วยการสัมภาษณ์บันทึกเสียง และภาพแล้วนำข้อมูลที่บันทึกมาถ่ายทอดเป็นลายลักษณ์อักษร จากนั้นก็วิเคราะห์เนื้อหาและโครงสร้างของบทสู่ขวัญในตำบลวังทุ่งฮั้ว อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง ผลการศึกษาพบว่า บทสู่ขวัญในตำบลทุ่งฮั้ว อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง มีทั้งหมด 4 ประเภท คือ บทสู่ขวัญเด็ก บทสู่ขวัญนาค บทสู่ขวัญผู้ป่วยและผู้ประสบเภทภัยต่าง ๆ และบทสู่ขวัญคู่บ่าวสาว ซึ่งบทสู่ขวัญส่วนใหญ่เป็นความเรียงร้อยแก้ว แต่ละวรรคมีจำนวนคำไม่แน่นอน ใช้ภาษาเรียบง่าย มีคำภาษาบาลีแทรกอยู่บ้าง การใช้ภาษาเป็นในลักษณะการบรรยายและพรรณนา ความโครงสร้างบทสู่ขวัญแบ่งเป็นองค์ประกอบหลักได้ 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนนำ ส่วนดำเนินเรื่อง และส่วนจบ จำแนกเป็นบทย่อยได้ 11 บท ได้แก่ บทไหว้ครู บทบูชาพระรัตนตรัย บทชุมนุมเทวดา บทขึ้นต้น บทบรรยายเครื่องบายศรี บทเชิญขวัญ บทป้อนขวัญ บทปัดเคราะห์ บทผูกขวัญ บทคำสอน และบทให้พร