University of Phayao Digital Collections
ฐานข้อมูลคลังปัญญา มหาวิทยาลัยพะเยา เป็นแหล่งรวบรวม จัดเก็บและเผยแพร่ผลงานของคณาจารย์ นักวิจัย และนิสิต ของมหาวิทยาลัยพะเยา
Please use this identifier to cite or link to this item:
http://www.updc.clm.up.ac.th//handle/123456789/1012| Title: | วรรณลีลาในกลอนลำอีสาน |
| Other Titles: | Language Styles in Folk Literary of Isan, Klonlam |
| Authors: | พิมพ์ศรี, ชุ่ม |
| Keywords: | วรรณลีลา กลอนลำอีสาน Language styles Klonlam Isan |
| Issue Date: | 2564 |
| Publisher: | มหาวิทยาลัยพะเยา |
| Citation: | http://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&institute_code=191&bib=1741&doc_type=0&TitleIndex=1 |
| Abstract: | วิทยานิพน์นี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษารูปแบบการนำเสนอวรรณลีลา และลักษณะภาษาวรรณลีลาในกลอนลำอีสาน ตามแนวคิดรูปแบบวัจนลีลาและแนวคิดสุนทรียศาสตร์ โดยใช้ข้อมูลกลอนลำอีสาน จำนวน 23 เรื่อง ผลการวิจัยสรุปได้ ดังนี้ รูปแบบการนำเสนอวรรณลีลาในกลอนลำอีสาน มีข้อแตกต่างของวรรณลีลาทั้ง 5 ระดับ คือ วรรณลีลาแบบตายตัว พบว่า ในการเปิดเรื่องโดยการใช้ภาษาบาลี จำนวน 3 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 13.00 ใช้ภาษาไทยถิ่นอีสาน จำนวน 20 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 87.00 ในการนำเสนอสารัตถะของเรื่องโดยใช้ภาษาไทยถิ่นอีสาน จำนวน 23 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 100 และในการจบเรื่องมี 2 ลักษณะ คือ การใช้คาถาภาษาบาลี จำนวน 5 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 21.74 และจบเรื่องด้วยภาษาไทยถิ่นอีสาน จำนวน 18 เรื่อง คิดเป็นร้อยละ 78.26 วรรณลีลาแบบเป็นทางการ วรรณลีลาแบบหารือ วรรณลีลาแบบเป็นกันเอง และวรรณลีลาแบบสนิทสนม พบว่า มีการใช้ระดับของภาษาได้ครบทั้ง 23 เรื่อง ลักษณะทางภาษาวรรณลีลาในกลอนลำอีสาน พบว่า ในด้านกลวิธีการใช้เสียงสัมผัส มีการใช้ 3 ลักษณะ คือ การเล่นเสียงสัมผัสสระ การเล่นเสียงสัมผัสพยัญชนะ และการเล่นเสียงวรรณยุกต์ในการเล่นเสียงสัมผัสสระ พบการใช้ 2 ลักษณะ คือ เสียงสัมผัสสระระหว่างวรรค และเสียงสัมผัสสระในวรรค โดยเสียงสัมผัสสระในวรรค พบการใช้ 6 รูปแบบ เสียงสัมผัสพยัญชนะ พบการใช้ 7 รูปแบบ ส่วนกลวิธีการใช้โวหารภาพพจน์ พบว่า วรรณลีลาในกลอนลำอีสาน มีการใช้โวหารภาพพจน์ 8 ประเภท คือ อุปมา อุปลักษณ์ อนุนามนัย อธินามนัย บุคลาธิษฐาน อติพจน์ สัทพจน์ และอรรถวิภาษ ด้านลีลาภาษา พบ 4 ลีลา คือ เสาวรสจนี นารีปราโมทย์ พิโรธวาทัง และสัลลาปังศพิสัย และโวหาร พบทั้ง 5 โวหาร คือ บรรยายโวหาร พรรณนาโวหาร เทศนาโวหาร สาธกโวหาร และอุปมาโวหาร ผลการศึกษาวรรณลีลาในกลอนลำอีสานในตรั้งนี้ จึงมิใช่เป็นเพียงผลการวิเคราะห์รูปแบบ การนำเสนอภาษาและลักษณะของภาษาเท่านั้น แต่ยังเป็นการสืบทอดสานต่ออุดมการณ์ที่ฝังแฝง อยู่ในวรรณกรรมกลอนลำอีสานด้วย |
| URI: | http://www.updc.clm.up.ac.th//handle/123456789/1012 |
| Appears in Collections: | ปริญญาเอก(Doctoral Degree) |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| Choom Phimkeeree.pdf | Choom Phimkeeree | 2.78 MB | Adobe PDF | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.